Tarihin akışını değiştiren büyük liderlerden biri olan Fatih Sultan Mehmet, yalnızca İstanbul’u fetheden bir komutan değil; aynı zamanda bilim, sanat ve devlet yönetiminde de derin izler bırakmış bir padişahtı. Genç yaşta tahta çıkışı, stratejik dehası, vizyoner liderliği ve imparatorluk inşasındaki katkılarıyla Osmanlı tarihinin dönüm noktalarından biri oldu. Bu yazıda onun hayatının öne çıkan evrelerine yakından bakalım.
Çocukluk Dönemi Ve İlk Eğitim Yılları
Fatih Sultan Mehmet, 30 Mart 1432 tarihinde Edirne’de dünyaya geldi. Babası II. Murad, annesi ise Hüma Hatun’dur. Küçük yaşlardan itibaren üstün zekâsı ve merakıyla dikkat çeken Mehmet, iyi bir eğitim alması için dönemin en önemli âlimleriyle yetiştirildi. Akşemseddin, Molla Gürani ve Molla Hüsrev gibi büyük bilginlerden ders aldı. Arapça, Farsça, Yunanca ve Latince öğrendi. Bu dil bilgisi, onu sadece askerî değil diplomatik ve kültürel anlamda da güçlü kıldı.
İlk Tahta Çıkışı Ve Tahtı Bırakışı
Henüz 12 yaşındayken, 1444 yılında babası tarafından tahta çıkarıldı. Ancak genç yaşına rağmen iç ve dış tehditler, özellikle Haçlı Seferleri’nin yeniden gündeme gelmesi, II. Murad’ın tekrar tahta dönmesine yol açtı. Bu dönemde yaşadığı deneyimler, ilerideki liderliğinin temellerini oluşturdu. Devlet yönetimi, ordu disiplini ve siyasal strateji konusunda ciddi tecrübeler kazandı.
İstanbul’un Fethi Ve Dünya Tarihine Damga Vuruşu
Fatih Sultan Mehmet, 1451’de ikinci kez Osmanlı tahtına oturduğunda sadece 19 yaşındaydı. En büyük ideali, Bizans İmparatorluğu’nun başkenti olan İstanbul’u fethetmekti. 29 Mayıs 1453 tarihinde, uzun süren bir kuşatma sonrası İstanbul’u aldı. Bu zafer, Orta Çağ’ın sonunu ve Yeni Çağ’ın başlangıcını simgeler. Bu fethin ardından kendisine “Fatih” unvanı verildi ve İmparatorluk başkentini İstanbul’a taşıdı.
Bilime Ve Sanata Verdiği Önemle Aydın Bir Hükümdar
Fatih Sultan Mehmet, sadece askerî başarılarla değil, aynı zamanda ilme ve sanata verdiği destekle de öne çıkmıştır. Sarayında pek çok bilim insanı, sanatçı ve şairi barındırmıştır. Doğu ve Batı düşüncesini sentezlemiş; matematik, astronomi, tarih ve felsefe ile yakından ilgilenmiştir. Ressam Bellini’yi İstanbul’a getirterek portresini yaptıran ilk Osmanlı padişahı olmuştur.
Ölümü Ve Geride Bıraktığı Miras
Fatih Sultan Mehmet, 3 Mayıs 1481 tarihinde çıktığı yeni bir sefer sırasında Gebze yakınlarında hayatını kaybetti. Ölüm nedeni hakkında çeşitli teoriler olsa da, Osmanlı Devleti onun vefatıyla derin bir sarsıntı yaşamıştır. Ardında büyüyen, güçlenen ve üç kıtaya yayılan bir imparatorluk bırakmıştır. Bugün hâlâ hem Türk tarihinin hem de dünya tarihinin en önemli liderlerinden biri olarak anılmaktadır. Fatih’in vizyonu, sadece toprak fethetmekle sınırlı kalmamış, aynı zamanda bir medeniyet inşa etme idealine dayanmıştır.
